การติดต่อของโรคมะเร็ง

[siritidaphon]

การติดต่อของโรคมะเร็ง

โดยทั่วไปแล้ว โรคมะเร็ง "ไม่ติดต่อกัน" ครับ คุณไม่สามารถ "รับ" มะเร็งจากผู้อื่นได้ด้วยการสัมผัส การอยู่ใกล้ชิด การจูบ การมีเพศสัมพันธ์ การใช้สิ่งของร่วมกัน การหายใจในอากาศเดียวกัน หรือการรับประทานอาหารร่วมกัน

เซลล์มะเร็งจากผู้ป่วยมะเร็งไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ในร่างกายของบุคคลอื่นที่แข็งแรง เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมนุษย์จะจดจำและทำลายเซลล์แปลกปลอม รวมถึงเซลล์มะเร็งจากคนอื่นด้วย

ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการติดต่อของโรคมะเร็ง:

มะเร็งไม่ใช่โรคติดต่อแบบไข้หวัดหรือไข้เลือดออก: ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคที่แพร่กระจายโดยตรงจากคนสู่คน

ไม่มีหลักฐานว่าแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ที่ดูแลผู้ป่วยมะเร็งมีความเสี่ยงเป็นมะเร็งสูงขึ้น จากการสัมผัสผู้ป่วย


ความเสี่ยงมะเร็งที่ "ดูเหมือน" จะเกี่ยวข้องกับการติดต่อ:

การติดเชื้อบางชนิดที่ก่อมะเร็ง: แม้ว่ามะเร็งเองจะไม่ติดต่อ แต่เชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือปรสิตบางชนิด ที่ก่อให้เกิดมะเร็งได้ สามารถติดต่อกันได้ ตัวอย่างเช่น:

ไวรัส HPV (Human Papillomavirus): ติดต่อได้ทางเพศสัมพันธ์ เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปากมดลูก มะเร็งทวารหนัก และมะเร็งคอหอยส่วนปาก การฉีดวัคซีน HPV สามารถป้องกันการติดเชื้อและลดความเสี่ยงมะเร็งเหล่านี้ได้

ไวรัสตับอักเสบ B (HBV) และ C (HCV): ติดต่อทางเลือด เพศสัมพันธ์ และจากแม่สู่ลูก เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งตับ การฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ B และการป้องกันการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ C สามารถลดความเสี่ยงได้

แบคทีเรีย Helicobacter pylori (H. pylori): เป็นสาเหตุของแผลในกระเพาะอาหาร และเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหาร แบคทีเรียนี้สามารถแพร่กระจายผ่านทางอาหาร น้ำ หรือการสัมผัสใกล้ชิด

พยาธิใบไม้ในตับ (Opisthorchis viverrini): พบบ่อยในบางพื้นที่ของประเทศไทย เกิดจากการกินปลาดิบที่มีพยาธิ ทำให้เกิดมะเร็งท่อน้ำดี

การถ่ายทอดทางพันธุกรรม: มะเร็งบางชนิดสามารถ ถ่ายทอด "แนวโน้มความเสี่ยง" หรือ "ยีนผิดปกติ" ผ่านทางพันธุกรรมจากพ่อแม่สู่ลูกได้ ไม่ใช่การ "ติดต่อ" ของเซลล์มะเร็ง แต่เป็นการเพิ่มโอกาสที่บุคคลนั้นจะพัฒนามะเร็งขึ้นเองในชีวิตภายหลัง ตัวอย่างเช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ หรือมะเร็งลำไส้ใหญ่บางชนิดที่มีประวัติในครอบครัว


กรณีพิเศษที่เกิดขึ้นได้น้อยมาก (ในมนุษย์):

การปลูกถ่ายอวัยวะ: เป็นกรณีที่เกิดขึ้นได้ยากมาก (ประมาณ 2 ใน 10,000 ราย) หากผู้บริจาคอวัยวะเคยเป็นมะเร็ง และเซลล์มะเร็งยังคงหลงเหลืออยู่ในอวัยวะนั้น ผู้รับอวัยวะอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดมะเร็งจากเซลล์มะเร็งที่ติดมากับอวัยวะที่ปลูกถ่าย แต่เป็นความเสี่ยงที่ต่ำมาก และมักเกิดขึ้นในผู้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน

การส่งผ่านจากแม่สู่ทารกในครรภ์: มีรายงานทางการแพทย์ที่หายากมากของการที่เซลล์มะเร็งบางชนิด (เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาว หรือมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมา) ของแม่สามารถแพร่ผ่านรกไปสู่ทารกได้ แต่เป็นกรณีที่หาได้ยากและไม่ปกติ

ในสัตว์บางชนิด:
มะเร็งที่ติดต่อได้จริง (Transmissible Cancers): เป็นกรณีที่พบได้ในสัตว์บางชนิดเท่านั้น ไม่ใช่มนุษย์ เช่น

โรคเนื้องอกใบหน้าในตัวแทสเมเนียนเดวิล (Devil Facial Tumor Disease - DFTD): เป็นมะเร็งที่แพร่กระจายโดยการกัดกัน

เนื้องอกติดต่อที่อวัยวะสืบพันธุ์สุนัข (Canine Transmissible Venereal Tumor - CTVT): เป็นมะเร็งที่แพร่กระจายทางการมีเพศสัมพันธ์

โดยสรุป: คุณสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ ร่วมกับผู้ป่วยมะเร็ง โดยไม่ต้องกังวลว่ามะเร็งจะติดต่อมายังคุณ การให้กำลังใจและดูแลผู้ป่วยมะเร็งอย่างใกล้ชิดเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งครับ